Keşke' demek yerine 'iyi ki' demek için sigarayı bırakın

Başkent Üniversitesi Hastanesi, Yeşilay Haftası etkinlikleri kapsamında hafta boyunca sigara içenler için ücretsiz olarak bağımlılık testi gerçekleştiriyor. Konu ile ilgili görüştüğümüz Alanya Başkent Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Ali Rıza Meral, “Zararlı alışkanlıklar arasında en yaygın olan ve diğerlerine göre daha masum görünen sigara alışkanlığı, insanlığın karşı karşıya olduğu tehlikelerin başında gelmekte” şeklinde konuştu. 

Kendisi ile kısa bir röportaj yaptığımız Dr. Ali Rıza Meral, hastane bünyesinde bulunan sigara bırakma polikliniği ve sigaranın zararları ile ilgili birçok konu hakkında bilgi verdi.

 

Haber Alanya: Sigara bıraktırma polikliniğini ne zaman açtınız?

Ali Rıza Meral: Polikliniğimizi, 2012 Eylül ayında açtık. Yaklaşık altı ay gibi bir zamanımızı aldı. Önce sigara bıraktırma yöntemleri ve poliklinik hakkında eğitimlerimi tamamladım, daha sonra da Sağlık Bakanlığı yönetmeliğine uygun poliklinik oluşturduk ve denetimden geçtikten sonra, poliklinik açma ruhsatını alarak, hizmete başladık.

 

H.A: Poliklinik nasıl çalışmakta?

 

A.R.M: Polikliniğimiz, Çarşamba ve Cuma günü hizmet sunmakta. Eğer sigarayı bırakmaya karar vermişseniz, hastanemiz göğüs hastalıkları sekreterliğini arıyorsunuz, ilgili günlerde size randevu veriliyor. Sabah, bazı tetkikleriniz yapılıyor, tetkik sonuçlarıyla beraber, öğleden sonra,  yüz yüze yaklaşık kırk dakika süren bir görüşme yapılıyor.

 Görüşme sırasında,  sigara bağımlılığı olan kişinin, nikotin bağımlılık düzeyini ve nefes havasında korbonmonoksit düzeyini ölçüyoruz. Sigaraya başlama nedenlerini, nelerin sigara içmesini tetiklediğini araştırıp, ona en uygun olan tedavi yöntemini buluyoruz.

 

H.A: Sigara, insanda nasıl bir bağımlılık yapıyor ki,  ondan kurtulmak bu kadar zor oluyor?

A.R.M: İlk sigarayı içtiğiniz andan itibaren, beyninize, nikotin saniyeler içinde ulaşıyor ve sizde bir rahatlama sağlıyor. İşte bu rahatlatma hali, önce bir sigarayla sağlanırken,  zaman ilerledikçe, beyin daha çok nikotine ihtiyaç duyuyor ve sigara miktarı artıyor. Artık sigara sizi teslim alıyor.  Nikotin almadığınız durumlarda, sinirlilik, huzursuzluk, konsantrasyon eksikliği, kabızlık gibi sorunlarla karşılaşıyorsunuz.

 

H.A: Peki bunun bize zararı ne oluyor ki, sigarayı bırakmamız gerekiyor? 

A.R.M: Bakın, nikotinle beraber, 4000 çeşit kimyasal madde daha alıyoruz ve bunların 81 tanesinin direkt kanserle ilişkisi olduğu kanıtlanmış. Erkeklerde, tüm kanserlere bağlı ölümlerin %35 i, kadınlarda ise %15’inin nedeni doğrudan sigaradır. Kanser dışında, kalp- damar sağlığından, diş sağlığına kadar daha birçok sağlık sorununa yol açmakta. Sağlık dışında, ekonomik kayıplar. Çevremize ve çocuklarımıza kötü örnek olmalar gibi.

 

H.A: Poliklinik çalışmasına  dönersek,, orada nasıl bir  yöntem uyguluyorsunuz?

A.R.M: Hastamızı, sigarayı bırakmaya ikna ettikten sonra, beraber, bir sigara bırakma günü belirliyoruz ve ona göre etkin bir tedavi yöntemi kullanıyoruz. Sigara bırakma günü ve tedavi yöntemimizi belirleyip, karşılaşacağımız zorluklarla ilgili mücadele tarzımızı da ortaya koyduktan sonra,  kontrol günlerinde tekrar görüşüyoruz. Bu zaman içinde, ne gibi sıkıntılar oldu, bırakma yönteminde nasıl bir başarı elde ettiğimizi değerlendiriyoruz karşılaşılan sorunlara çözüm arıyoruz. Ve bu görüşmelerimizi belirli periyodlarla sürdürüyoruz.

 

H.A: Sigara bırakma yöntemlerinde, hangi tedavi araçlarını kullanıyorsunuz?

A.R.M: İlaç olarak, nikotin bantları, nikotin sakızları ve iki adet ilaç kullanıyoruz. Bu tedavi yöntemlerini belirlerken, yapılan tetkikler, hastanın muayenesi, uygulama becerisi, isteği, yan etkileri gibi birçok etkeni değerlendirip belirliyoruz. Bu yöntemler, dünya sağlık örgütü ve sağlık bakanlığının belirlediği, bilimsel kanıta dayalı, tedavi yöntemleridir. Bunun dışında hastaya, sosyal ve psikolojik destek veriyoruz, karşılaşacağı sorunlarda, ne gibi yöntemler kullanabileceğini öğretiyoruz.

 

H.A: Anlaşılan, zahmetli ve zorlu bir süreç?

A.R.M: Evet. Sigara, dünyada en çok bağımlılık yapan bir madde. Ancak insan sigarayı bırakmak isterse, bundan kurtulması da mümkün. Uygulanan yöntemlerle önemli başarılar sağlanıyor.

 

H.A: Peki sigarayı bırakan bir insanın sağlığında ne gibi faydalar oluyor?

A.R.M: Sigarayı bıraktıktan, 20 dakika sonra, kan basıncımız ve vücut ısımız normale dönmeye başlıyor. 24 saatte karbonmonoksit vücuttan atılıyor, bir ayda  efor kapasitemiz artıyor, koku ve tat alma duyumuz iyileşiyor, bağışıklık sistemimiz güçleniyor, daha sonları, kalp krizi geçirme riskimiz  giderek azalıyor, akciğer, gırtlak, yemek borusu, pankreas gibi kanser risklerimiz azalıyor.

 

H.A: Anlaşılan sigarayı hemen bırakmak gerekiyor?

A.R.M: Gerçekten de sigarayı hemen bırakmak gerekiyor. Çünkü vücut sağlığımızı, ruh sağlımızı,  bozduğu gibi, önemli düzeyde ekonomik ve sosyal kayıplara yol açıyor.

Eğer insanlar sigarayı bırakmakta kararlılarsa,  ancak kendi başlarına bunu başaramıyorlarsa, bizler onlara, her türlü desteği vermeye hazırız. Herkes için sigarasız günler diliyorum. Çünkü geri dönüşü olmayan kaybettiklerimizin ardından "keşke" demek yerine "iyi ki" demek için sigarayı bırakın. Sevdiklerinizi yarı yolda bırakmayın.