Seyahat gelirleri yüzde 9.1 azaldı

Cari işlemler açığı, 2015 yılı üçüncü çeyreğinde daralma eğilimini hızlandırarak devam ederken bu dönemde net seyahat gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9,1 azalarak 9,2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti.

TCMB, 2015 yılı 3. çeyrek dönemine ilişkin Ödemeler Dengesi Raporu'nu yayımladı. Raporda turizm sektörünü ilgilendiren bilgiler de yer aldı. 2015 yılı üçüncü çeyreğinde cari işlemler açığı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre 4,1 milyar ABD doları iyileşme gösterirken 2,9 milyar ABD doları düzeyine geriledi. Cari işlemler hesabının dış ticaretten sonra en önemli belirleyicisi olan hizmetler kalemi, yılın üçüncü çeyreğinde azalma eğiliminde olduğu görüldü. Üçüncü çeyrekte Rusya'dan gelen turist sayısında görülen önemli düşüşe rağmen, Almanya, İran gibi diğer ülkelerden gelen turist sayısındaki artış ile toplamda gelen turist sayısı sınırlı bir düşüş gösterdi. Ancak, gerek ortalama paket tur harcamasında görülen azalış, gerekse euro ve rublenin değer kaybetmesinin yol açtığı olumsuz parite etkisi ile net seyahat gelirleri önemli oranda düşüş göstermiştir. Bu durum, hizmet gelirlerinin azalış eğilimine girmesinin en önemli nedeni oldu.

3. ÇEYREKTE 9.2 MİLYAR DOLAR NET SEYAHAT GELİRİ

2015 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre seyahat gelirlerinde yüzde 6,2 azalış, seyahat giderlerinde ise yüzde 20,9 oranında artış gözlenmiştir. Sonuç olarak, 2015 yılının üçüncü çeyreğinde net seyahat gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9,1 azalarak 9,2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşmiştir.

EN BÜYÜK AZALMA BDT VE RUSYA'DA

Öte yandan, turist sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,7 oranında artış göstermiştir. Ülke grupları olarak bakıldığında, üçüncü çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre oransal olarak en büyük artış Asya ve Afrika kıtasından gelen turist sayılarında gerçekleşirken, en büyük azalış Bağımsız Devletler Topluluğu (özellikle Rusya) ülkelerinden gelen turist sayılarında yaşanmıştır

YABANCILARIN HARCAMALARI YÜZDE 7.6 AZALDI

2015 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre, gerek yabancı ziyaretçilerin gerekse yurt dışında ikamet eden vatandaşlarımızın ülkemizde gerçekleştirdiği ortalama harcama tutarları azalmıştır. Verilere bakıldığında, yabancı ziyaretçilerin ortalama harcama tutarının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,6 azalarak 589 ABD doları; yurt dışında ikamet eden vatandaşlarımızın ortalamaharcamasının ise yüzde 11,0 azalarak 686 ABD doları düzeyinde gerçekleştiği gözlenmiştir.
Ödemeler dengesi istatistiklerindeki seyahat geliri kalemi, 2003 yılından itibaren genelolarak artış eğilimi göstermektedir. 2008-2010 döneminde Avrupa'da yaşanan krizin etkisiyle bir süre durağan seyretmiş olsa da 2011 yılından sonra tekrar artış eğilimine girmiştir. 2015 yılında ise son üç yıldaki artış eğiliminin tersine azalış gözlemlenmiştir. 2014 yılı ilk dokuz aylık dönemde 33,1 milyon kişi olan ziyaretçi sayısının, 2015 yılının aynı döneminde 33,5 milyon kişi ile yüzde 1,2 oranında artmasına rağmen toplam seyahat geliri yüzde 8,4'lük gerileme göstermiştir.

EN ÇOK AZALMA PAKET TUR HARCAMALARI

Aynı dönemde, Rusya'dan gelen ziyaretçi sayısının azalması da seyahat gelirinin
azalmasında diğer bir etken olduğu değerlendirilmektedir. Rusya'da süregelen olumsuz ekonomik koşulların bir sonucu olarak, yılın ilk üç çeyreğinde Rusya Federasyonu'ndan gelen turist sayısında 800 bin kişilik (bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 20,7) azalış gözlenmiştir. Öte yandan, bu azalışın özellikle Almanya ve Batı Asya ülkelerinden gelen turist sayısındaki artış ile telafi edilebildiği söylenebilir.Son olarak, harcama türüne göre seyahat geliri incelendiğinde, en büyük kalemi paket tur
harcamaları oluşturmaktadır. 2015 yılı ilk dokuz ayı itibarıyla en çok azalışın yaşandığı harcama kaleminin yine paket tur harcamaları (1,3 milyar ABD doları ve yüzde 19,1 azalış) olduğu gözlenmektedir. Özetle, son üç yıldır artış eğilimi gösteren seyahat geliri, 2015 yılında bir önceki yıla göre, gerek ilk dokuz aylık gerekse yıllıklandırılmış veriler baz alındığında gerileme kaydetmiştir. Söz konusu gelişmede parite etkisinin, Rusya'dan gelen ziyaretçilerde azalışın ve harcama türü itibarıyla paket tur harcamalarındaki düşüşün başlıca etkenler olduğu değerlendirilmektedir.